MINDER CO2-UITSTOOT MET DE TREIN
Hoe hebben we dat berekend?
De tabel hieronder geeft een overzicht voor een reis van Amsterdam naar Londen. Voor het spoor hebben we de CO2-uitstoot berekend van een passagier die reist met een combinatieticket: met Thalys (van Amsterdam naar Brussel) en met Eurostar (van Brussel naar Londen).
Traject |
Vervoermiddel |
Uitstoot (kg CO2) |
Bron |
Amsterdam - Brussel |
Trein (Thalys) |
2.43 |
Thalys |
Brussel - Londen |
Trein (Eurostar) |
5.74 |
Eurostar |
Amsterdam - Londen |
Trein (Thalys + Eurostar) |
8.17 |
Thalys + Eurostar samen |
Amsterdam - Londen |
Vliegtuig |
63 |
Eurostar |
De gegevens van de methodiek staan hieronder.
Methodiek van Eurostar
De analyse van de emissies van Eurostar versus de luchtvaart is gebaseerd op een onafhankelijke analyse door Paul Watkiss Associates Ltd.
De vergelijking tussen Eurostar en de luchtvaart wordt gemaakt op basis van kg broeikasgasemissies [CO2 (e)] per treinrit per passagier voor een gemiddelde enkele reis (op basis van het gemiddelde van de heen- en-terugreis). Dit maakt een directe, correcte en eerlijke analyse mogelijk, d.w.z. een nauwkeurige vergelijking, omdat het rekening houdt met het feit dat treinreizen doorgaans langer zijn (in km) dan equivalente vliegtuigreizen (dus voor het spoor zijn de emissies per passagiersrit hoger dan emissies per passagierskilometer in de luchtvaart).
Voor de raming van Eurostar-emissies worden gegevens gebruikt van het energieverbruik (elektriciteitsverbruik) van Eurostar-treinen (uit de normale dienstregeling) gemeten met behulp van meetinstrumenten in de trein. De bijkomende elektriciteitsverliezen in de hoogspannings-, railtransmissie- en distributiesystemen, dus van de krachtcentrale naar de trein zelf, zijn ook inbegrepen in het elektriciteitsverbruik per rit. De belastingsfactoren (aantal passagiers) zijn op basis van het laatste volledige jaar van gerapporteerde passagiers- en treingegevens.
De analyse van emissies voor het elektriciteitsverbruik van Eurostar maakt gebruik van de rapportagecriteria voor broeikasgassen van Defra UK (https://www.gov.uk/guidance/measuring-and-reporting-environmental-impacts-guidance-for-businesses). Hierbij worden de aanbevolen waarden uit de gemiddelde Britse elektriciteitsmix gebruikt. De waarden omvatten alle directe broeikasgasemissies en indirecte emissies (scope 3), inclusief alle stroomopwaartse emissies (zogenaamde bron-tot-wielemissies). Voor de analyse van gemiddelde elektriciteitsemissies in Frankrijk, België en Nederland maakt de analyse gebruik van de IEA-emissies van de Fuel Combustion online-gegevensservice van het International Energy Agency (IEA) (deze bron wordt aanbevolen in de Defra GHG-richtlijnen). Deze gegevens zijn verhoogd naar boven om alle broeikasgasemissies te omvatten, inclusief transmissie- en distributieverliezen en om upstreamemissies op te nemen (scope 3), waarbij deze laatste de Defra GHG bron-tot-tank-conversiefactoren voor buitenlandse elektriciteit gebruikt.
Voor de luchtvaart werden de emissies per reis op twee manieren geschat. De eerste methode maakt gebruik van een koolstofemissiecalculator voor de luchtvaartindustrie. Deze methode past de beste openbaar beschikbare branchegegevens toe en houdt rekening met verschillende factoren, zoals vliegtuigtypes, routespecifieke gegevens, aantal passagiers en vervoerde vracht. Deze gegevens bevatten alleen de CO2-emissies en niet de extra stralingsforcering van luchtvaartemissies op grote hoogte. De bijkomende reis van centrum naar vliegveld wordt hier niet in aanmerking genomen: de opname van deze emissies zou de emissies voor de luchtvaart iets verhogen, omdat luchthavens niet in stedelijke centra liggen. De tweede methode maakt gebruik van de Defra UK-richtlijnen voor de rapportage van broeikasgassen, die scope 3 (alle broeikasgasemissies) voorziet voor de luchtvaart en ook bron-tot-wielemissies omvat. De Defra-uitstoot van broeikasgassen levert emissiefactoren met en zonder stralingsforcering. Stralingsforcering is een maatstaf voor de bijkomende milieu-impact van luchtvaart: die omvat de uitstoot van stikstofoxide en waterdamp. Defra raadt aan om de invloed van stralingsforcering in de uitstoot van vliegtuigreizen vast te leggen. Maar Defra wijst ook op het feit dat de omvang van de extra milieueffecten van de luchtvaart het wetenschappelijk erg onzeker is. Het gebruik van de Defra-analyse met stralingsforceringswaarden leidt tot veel hogere emissies door de luchtvaart. In deze analyse voor een vergelijking met Eurostar hebben we de calculator voor de luchtvaartindustrie gebruikt die stralingsforcering uitsluit en een lagere uitstoot van broeikasgassen door vliegtuigreizen produceert. Deze zijn opnieuw uitgedrukt in kilogram broeikasgasemissies [CO2 (e)] per reis per passagier om een rechtstreekse vergelijking met Eurostar mogelijk te maken.
Methodiek van Thalys
De gegevens voor een Thalys-reis van Amsterdam naar Brussel zijn te vinden op https://www.thalys.com/nl/nl/duurzame-ontwikkeling/koolstofbalans.
De door Thalys gebruikte methodiek is te vinden op https://www.thalys.com/img/1472827771/pdf/developpement-durable/note-methodologie-nl.pdf.